DU HỌC NGHỀ ĐỨC TỪ A-Z: CHƯƠNG TRÌNH, CHI PHÍ VÀ THỦ TỤC

Kinh tế 

Đức là nền kinh tế lớn nhất ở châu Âu và đứng thứ tư trên thế giới. Nhiều thương hiệu Đức nổi tiếng trên toàn cầu và trở thành nhà tiên phong đáng tin cậy ở nhiều lĩnh vực trên thị trường như BMW, Mercedes, Audi, Siemens, Bayer... Trình độ sản xuất cao và chất lượng hàng hóa của các sản phẩm “Sản xuất tại Đức” được người tiêu dùng khắp thế giới công nhận và tín nhiệm. Hầu hết mặt hàng xuất khẩu của Đức là sản phẩm trong các lĩnh vực kỹ thuật điện, cơ điện tử, máy móc hạng nặng, công nghiệp ô tô, công nghệ môi trường, dược phẩm, hóa chất... Khoa học, kỹ thuật, công nghệ cũng là thế mạnh đào tạo của Đức. 

Với việc duy trì và mở rộng quan hệ thương mại khắp thế giới, các công ty Đức tăng cường tuyển dụng những chuyên gia quốc tế có trình độ cao. Điều này mở ra triển vọng và cơ hội nghề nghiệp cho sinh viên quốc tế du học và tốt nghiệp tại Đức. 

Chính trị 

Cộng hòa Liên bang Đức được thành lập năm 1949. Berlin được chọn làm thủ đô của Đức sau khi hai miền nước này thống nhất vào năm 1990. Đức được chia thành 16 bang. Mỗi bang có quyền tự do chính trị để đưa ra các quyết định riêng, ví dụ như trong các vấn đề văn hóa và giáo dục. 

Khí hậu 

Đức có khí hậu lục địa ôn hòa trong cả nước với mùa hè ấm áp và mùa đông lạnh giá, tuy nhiên rất hiếm khi xảy ra băng giá hoặc tuyết kéo dài. Mưa rơi quanh năm. Nhiệt độ ban ngày trung bình hàng tháng của tháng 1 là 3^oC và vào tháng 7 là 22^oC. Nhiệt độ cực đoan đôi khi lên tới -10^oC vào mùa đông và 35^oC vào những tháng hè.

Do có nhiều vùng núi và đồi khác nhau, sự thay đổi thời tiết diễn ra trên khắp nước Đức. Ngay cả trong bán kính 100 km, bạn có thể gặp sự khác biệt lớn về nhiệt độ và lượng mưa. Bất chấp sự khác biệt lớn về khí hậu mà bạn nhận thấy ở Đức, có một khoảng thời gian thường được xem là tốt nhất để du lịch. Đó là từ tháng 5 đến tháng 9.

Con người

Người Đức có xu hướng tiết kiệm, hợp lý và tôn trọng quyền riêng tư của nhau. Họ coi trọng các quan niệm về gia đình và cộng đồng, thường tôn trọng cấu trúc và luật lệ của xã hội. Không có nơi nào mà ý thức trật tự này rõ ràng hơn trong văn hóa kinh doanh của Đức. Người Đức chăm chỉ, có kỷ luật và hiệu quả, thường dành thời gian suy nghĩ khá thực tế về cách giải quyết một vấn đề. Họ cực kỳ đúng giờ, xem trọng truyền thống và có khả năng sáng tạo cao. 

Trước những năm 1950, có rất ít dân tộc thiểu số ở Đức. Vào đầu thế kỷ 21, hơn 1/10 dân số Đức – khoảng 8 triệu người – không phải là người Đức. Chỉ riêng năm 2015, hơn 1 triệu người đã di cư đến đây. Cơ cấu dân số gồm: hơn 88% là người Đức, 3,4% người Thổ Nhĩ Kỳ, 1% người Ý, cộng đồng người Hy Lạp, Serb, Nga và khoảng 5,5% các dân tộc khác.

Tuổi thọ của người dân Đức – khoảng 75 tuổi với nam và 80 tuổi với nữ - thuộc hàng cao nhất thế giới. Đức có mật độ dân số cao so với hầu hết quốc gia châu Âu khác. Tuy nhiên đây lại là một trong những nước có tỉ lệ sinh thấp nhất thế giới. Để ngăn chặn tình trạng suy giảm dân số trong thời gian dài, Đức nỗ lực xây dựng các chính sách nhằm khuyến khích gia tăng tỉ lệ sinh – đặc biệt bằng cách trợ cấp chăm sóc trẻ em, cung cấp phúc lợi và các ưu đãi thuế khác cho các gia đình.

Giao thông

Đức có mạng lưới giao thông và thông tin liên lạc dày đặc. Vị trí địa lý ở trung tâm châu Âu cũng khiến Đức trở thành một đầu mối quan trọng trong giao thông vận tải và thông tin liên lạc của khu vực. Đường thủy với nhân tố chính là sông Rhine và mạng lưới kênh đào, các cảng Hamburg, Weser và Emden; đường sắt hiện đại với tốc độ cao lên đến 250 km/giờ; đường cao tốc kết nối trực tiếp qua biên giới với hệ thống tương tự của Đan Mạch, Hà Lan, Bỉ, Pháp và Áo; sân bay Frankfurt lớn nhất nước Đức là một trong những sân bay bận rộn nhất thế giới…

Phúc lợi và chăm sóc sức khỏe

Hệ thống phúc lợi xã hội của Đức là một trong những hệ thống công phu nhất và bao quát nhất thế giới. Tiên phong trong việc thiết lập các phúc lợi xã hội, đế quốc Đức vào những năm 1880 đã trở thành quốc gia đầu tiên cung cấp bảo hiểm y tế và tai nạn, phúc lợi và lương hưu cho công nhân và nhân viên cũng như bảo hiểm cho thợ mỏ. Hệ thống phúc lợi của Đức đã từng là hình mẫu ở các nước khác.

Đức cũng cung cấp một số hệ thống bảo hiểm đặc biệt như góa phụ chiến tranh, trẻ mồ côi và nông dân. Bảo hiểm thất nghiệp được tài trợ thông qua các khoản khấu trừ từ tiền lương và tiền công. Trợ cấp được thực hiện cho các gia đình có một hoặc nhiều con. Phụ cấp công cộng được cấp cho những người bị tàn tật do thương tật thời chiến, cho dù là quân nhân hay dân thường.

Vào cuối thế kỷ 20, khoảng 9/10 dân số Đức được bảo hiểm y tế theo luật định (công) và quốc gia này được xếp hạng trong số những quốc gia có tỉ lệ cao nhất thế giới về chi phí chăm sóc sức khỏe do chính phủ chi trả - khoảng 90% tất cả các chi phí phát sinh. Những cải cách vào đầu thế kỷ 21 đã khiến bảo hiểm y tế trở nên bắt buộc đối với tất cả những người sống ở Đức. Dịch vụ chăm sóc y tế ở Đức rất tuyệt vời, ngay cả những vùng nông thôn cũng được phục vụ tốt.

Việc làm

Cơ hội việc làm tại Đức trong và sau quá trình học là một trong những lý do thu hút sinh viên quốc tế đến nước này học tập.

Sinh viên quốc tế du học Đức được phép làm thêm tối đa 120 ngày một năm. Sinh viên có thể liên hệ bộ phận dịch vụ sinh viên của trường đại học hoặc cơ quan việc làm ở địa phương để được hỗ trợ thông tin việc làm. Có nhiều công việc bán thời gian cho sinh viên. Tuy nhiên, bạn nên tìm một công việc liên quan đến ngành học của mình. Ví dụ, sinh viên chuyên ngành hóa học có thể làm nhân viên tại phòng thí nghiệm của trường. Các trường đại học Đức cũng cung cấp nhiều vị trí việc làm bán thời gian cho sinh viên như: gia sư, trợ lý học tập, nhân viên hành chính... Công việc bán thời gian bên ngoài trường học phổ biến với sinh viên như: giao báo, phục vụ bàn, pha chế, trông trẻ, nhân viên bán vé tại các địa điểm văn hóa – giải trí... Nếu bạn kiếm được hơn 450 EUR/tháng từ công việc bán thời gian, bạn phải đóng thuế.

Đức có nền kinh tế phát triển sôi động, là nơi đặt trụ sở của hàng ngàn công ty ở nhiều ngành nên cơ hội việc làm rất dồi dào với sinh viên tốt nghiệp đại học có chuyên môn và kỹ năng tốt. Sinh viên các nước ngoài EU có thể làm việc tại Đức bằng cách gia hạn giấy phép cư trú lên đến 18 tháng sau khi tốt nghiệp. Trong thời gian này, nếu tìm được công việc với hợp đồng lao động tối thiểu 1 năm, bạn có thể nộp đơn xin giấy phép cư trú có thời hạn 4 năm.

Cơ hội việc làm – bán thời gian hay toàn thời gian – rộng mở hơn với người có trình độ tiếng Đức.

Du học nghề tại Đức là gì?

Du học nghề tại Đức được hiểu là bạn tham gia học tại trường nghề tại Đức, sau đó nhận chứng chỉ nghề và hành nghề tại Đức. Điều này không có nghĩa là bạn không thể hành nghề tại các quốc gia khác sau khi du học Đức. Chứng chỉ nghề bạn nhận được sau khi tốt nghiệp là chứng chỉ quốc tế, cho phép bạn làm việc tại bất cứ nơi nào bạn mong muốn. 

Chương trình học tại trường nghề thường kéo dài 3 năm kết hợp giữa đào tạo lý thuyết và thực hành. Ứng viên dành một nửa thời gian học lý thuyết trên lớp và một nửa thời gian thực hành tại các cơ sở nghề. Sau khi tốt nghiệp, ứng viên sẽ làm việc ở các cơ sở nghề mà mình thực tập. Khi không mong muốn, ứng viên có thể gửi hồ sơ đăng ký học tại một cơ sở nghề mà mình thấy phù hợp. 

Do đặc thù dân số già nên hiện nay nước Đức đang thiếu hụt nhân sự ở các ngành nghề chính bao gồm điều dưỡng, nhà hàng khách sạn, đầu bếp, lái tàu… Nhu cầu nhân sự ở các ngành này đang rất lớn và đây chính là cơ hội cho các bạn trẻ Việt Nam. 

Ưu điểm của việc du học nghề tại Đức

Hưởng trợ cấp trong quá trình học nghề tại Đức

Không những không mất học phí trong quá trình học nghề, ứng viên còn hưởng trợ cấp cho việc thực tập trong thời gian học nghề. Mức trợ cấp thay đổi theo từng ngành nghề và theo năm học, tuy nhiên, ứng viên thường nhận được 700 – 1200 Euro/ tháng trợ cấp tại các cơ sở nghề tại Đức. Đây là mức trợ cấp tương đối cao và hoàn toàn đủ để ứng viên trang trải cuộc sống của mình trong thời gian học nghề tại Đức. Ngoài ra, ứng viên hoàn toàn có thể đi làm thêm để có thêm thu nhập lên đến 1000 Euro mỗi tháng.  

Có công việc ổn định sau khi tốt nghiệp trường nghề

Đặc thù của đào tạo nghề tại Đức là đào tạo theo đơn đặt hàng từ các doanh nghiệp, cơ sở nghề. Do vậy, ứng viên sau khi tốt nghiệp tại cơ sở đào tạo nghề là có nơi làm ngay với mức lương ổn định từ 2300 – 3000 Euro tùy cơ sở nghề và tùy từng bang. 

Điểm thú vị ở đây là tuy đảm bảo công việc cho ứng viên ra trường nhưng lại không có bất kỳ sự ràng buộc nào đối với ứng viên. Ứng viên hoàn toàn có thể xin việc làm ở bất kỳ cơ sở nghề nào mà ứng viên thấy phù hợp hoặc có mức lương cao hơn. 

Có cơ hội định cư tại Đức

Do nước Đức đang thiếu hụt nhân lực trầm trọng tại các ngành nghề nêu trên nên nước Đức tạo cơ hội định cư cho các ứng viên hành nghề tại Đức. Sau khi ra trường đi làm có hợp đồng từ 3-5 năm là bạn đủ điều kiện để gửi hồ sơ xin định cư tại Đức. Sau khi định cư, bạn có cơ hội đưa những người thân trong gia đình tới Đức. Đây là cơ hội rất lớn cho các bạn ứng viên và gia đình thực hiện giấc mơ Đức của mình. 

Điều kiện du học nghề tại Đức

Tuy có những ưu đãi như vậy nhưng điều kiện du học nghề tại Đức lại hết sức đơn giản. Các điều kiện cần để du học nghề Đức bao gồm: 

• Tuổi đời từ 18 – 30 tuổi (một số ngành hoặc một số chương trình có thể yêu cầu cận dưới cao hơn hoặc cho phép cận trên lớn hơn, tuy nhiên lứa tuổi phổ biến là 18 – 30 tuổi). 
• Tốt nghiệp THPT (không phân biệt tốt nghiệp THPT chính quy hoặc hệ bổ túc). 
• Không có bệnh truyền nhiễm (một số ngành như điều dưỡng hay đầu bếp có các yêu cầu khắt khe hơn một chút về yêu cầu sức khỏe). 
• Không có tiền án, tiền sự hoặc các vấn đề liên quan đến cấm xuất cảnh tại Việt Nam hoặc cấm nhập cảnh tại Đức. 

Lộ trình du học nghề tại Đức

Tổng thời gian từ lúc bắt đầu cho việc học nghề đến khi tốt nghiệp trường nghề và ra đi làm nghề thường kéo dài 4 năm trong đó có 1 năm tại Việt Nam và 3 năm tại Đức. Thời gian này đúng bằng thời gian của một bạn học đại học các trường kinh tế tại Việt Nam và ít hơn thời gian học của các bạn học kỹ sư tại Việt Nam (5 năm). 

Lộ trình du học nghề thông thường có thể được tóm tắt như sau: 

• Bước 1: Học tiếng Đức từ A0 – B1 và thi chứng chỉ B1 (khoảng 6-8 tháng)
• Bước 2: Xin học tại một trường nghề tại Đức
• Bước 3: Làm hồ sơ xin visa du học Đức
• Bước 4: Bay sang Đức nhập học
• Bước 5: Học lý thuyết và thực hành 3 năm tại trường nghề tại Đức
• Bước 6: Làm việc tại một cơ sở nghề sau tốt nghiệp.

Bài viết nêu trên đã khái quát toàn bộ các nội dung liên quan đến du học nghề tại Đức. Với rất nhiều ưu điểm, du học nghề là lựa chọn phù hợp cho nhiều bạn trẻ đã tốt nghiệp THPT và có mong muốn sớm có thu nhập cao, ổn định và có cơ hội định cư tại Đức và di chuyển khắp các nước châu Â